اخبار، مجله فن آوری آی تی خرید
هرآنچه باید در مورد رابط PCI 4.0 بدانید (معرفی کامل رابط PCI 4.0)
خرداد
هرآنچه باید در مورد رابط PCI 4.0 بدانید
در روزهای برگزاری نمایشگاه کامپیوتکس به عنوان بزرگترین رویداد سخت افزاری جهان، نسل جدیدی از رابط PCI معرفی شد که امکانات قابل قبولی نسبت به نسخه پیشین خود ارائه می دهد. رابط PCI 4.0 که برای اولین بار توسط یک مادربرد مجهز به چیپ ست AMD X570 ساخت گیگابایت معرفی شد و سایر شرکت های تولید کننده مادربرد از جمله ایسوس و ازراک نیز از محصولات مشابه خود رونمایی کردند تا به این ترتیب رقابت بزرگان دنیای سخت افزار برای ارائه فناوری جدید آغاز شود.
PCI چیست؟
رابط PCI وظیفه اتصال کارت های جانبی یا کارت های توسعه (Expansion Slot) از جمله کارت گرافیک، کارت صدا و کارت شبکه را بر عهده دارد و هر کدام از نسخه های آن نیز با توجه به ظاهر و مشخصات، می تواند پذیرای یکی از آنها باشد. اسلات PCI به طور کلی شامل چهار نوع است که هر کدام از نسل های جدید، امکانات و ویژگی های جدید و متفاوتی دارند. چهار نوع اسلات PCI شامل موارد زیر می شود:
- PCI x1
- PCI x4
- PCI x8
- PCI x16
با افزایش عدد مقابل x، می توان به این نکته پی برد که با اسلات و کارت توسعه جدیدتری مواجه هستیم و این اسلات قادر به ارائه پهنای باند بیشتر است. در حقیقت عدد مقابل x نشان دهنده تعداد خطوط انتقال داده است و هر چه این عدد بزرگتر باشد، تعداد مسیرها افزایش یافته و در نتیجه پهنای باند قابل انتقال نیز بهبود چشم گیری می یابد.
البته در دو سه سال اخیر با روی کار آمدن اسلات M.2 که پذیرای انواع درایوهای سالید است، یک زیر شاخه از اسلات های PCI شکل گرفته که با تعداد چهار Lane به تبادل داده می پردازد. در نسل های گذشته PCI قابلیت پشتیبانی از نسخه های قدیمی (یا Backward Compatible) وجود نداشت، اما در اسلات نسل چهارم امکان نصب کارت های توسعه PCI 3.0 نیز وجود دارد. اما باید به این نکته توجه کنید که پهنای باند کارت توسعه در سطح اسلات نسل سوم کاهش پیدا می کند و به هیچ وجه نباید انتظار ارائه پهنای باند PCI 4.0 را داشته باشید.
اولین محصولات PCI 4.0
چند سال قبل که اینتل برای اولین بار رابط PCI 3.0 را با حداکثر پهنای باند ۱۶ گیگابایت بر ثانیه معرفی کرده بود، شور و شعف خاصی در گیمرهای حرفه ای ایجاد شد تا از کارایی و پهنای باند بیشتر در کارت گرافیک های نسل آینده بهره مند شوند. در حقیقت رابط PCI 3.0 پیش نیاز های ارائه چیپ ست های حافظه جدید از جمله HBM/HBM2 برای محصولات مجهز به پردازنده گرافیکی AMD و چیپ ست های حافظه GDDR5X/GDDR6 برای کارت گرافیک های انویدیا را فراهم ساخت.
لایسنس لول میکروتیک چیست؟ (معرفی انواع License Level میکروتیک)
در حال حاضر دو قطعه توسط پهنای باند موجود روی رابط PCI 3.0 قابل پشتیبانی هستند که شامل کارت گرافیک و SSD های نوع NVMe می شوند. اما داستان برای رابط PCI 4.0 اندکی متفاوت است و در حال حاضر فقط درایو های سالید پر سرعت NVMe قابل ارائه هستند که اولین نمونه از درایوهای سالید PCI 4.0 توسط شرکت Corsair تولید و در نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۱۹ نیز در معرض دید علاقمندان قرار گرفت.
درایو سالید Corsair MP600 با سرعت خواندن ۵۰۰۰ مگابایت بر ثانیه (بله، دقیقا درست خواندید!) به همراه یک هیت سینک آلومینیومی مشکی رنگ و مبتنی بر اسلات PCI 4.0 در ماه جولای معرفی می شود. برای مقایسه باید به این نکته اشاره کرد که یک درایو M.2 NVMe مبتنی بر رابط PCI 3.0 قادر به ارائه حداکثر سرعت انتقال داده به میزان ۳۵۰۰ مگابایت بر ثانیه است.
گیگابایت که به تازگی در بازار SSD به شدت فعال شده و درایو های متعدد این برند در بازار داخلی نیز به وفور یافت می شوند، یکی دیگر از تولید کنندگان درایو PCI 4.0 به شمار می رود. گیگابایت در درایو سالید Aorus NVMe Gen4 SSD به جای هیت سینک بزرگ، از یک لایه هیت سینک با آلیاژ مس بهره برده است. گیگابایت تاکنون زمان دقیقی برای معرفی درایو جدید خود اعلام نکرده و به نظر می رسد زمان آماده سازی آنها به تعداد مناسب، اندکی زمان نیاز داشته باشد.
کمپانی Patriot نیز به عنوان سومین برند تولید کننده درایو های مبتنی بر رابط PCI 4.0 زمانی پس از Corsair را برای معرفی محصول جدید خود در نظر گرفته است.
هنوز خبری از کارت گرافیک های مبتنی بر رابط جدید نیست و به نظر می رسد برای معرفی آنها باید چند ماه دیگر منتظر بمانیم. انویدیا به تازگی از کارت های سری RTX 20 رونمایی کرده و تا چند ماه آینده نیز خبری از محصولات جدید نخواهد بود، از سوی دیگر AMD هیچ کارت گرافیک جدیدی در ماه های گذشته معرفی نکرده و به نظر می رسد که احتمال تولید اولین کارت گرافیک مبتنی بر رابط PCI 4.0 توسط ای ام دی بیشتر از رقیب سبزپوش است.
چه تفاوتی بین PCI 3.0 و PCI 4.0 وجود دارد؟
رابط نسل سوم PCI از حداکثر پهنای باند ۱۶ گیگابایت بر ثانیه برخوردار بود و پیش از معرفی PCI 4.0 نیز شایعاتی در خصوص پهنای باند ۶۴ گیگابایتی این رابط جدید به گوش می رسید. پهنای باند ذکر شده تنها در صورت محاسبه جریان داده در دو مسیر به دست می آید و مقیاس صحیحی به شمار نمی رود. در حقیقت رابط نسل چهارم PCI به صورت رسمی قادر به ارائه پهنای باند ۳۲ گیگابایت بر ثانیه در حالت x16 می باشد که دو برابر شدن حجم داده های قابل انتقال را نشان می دهد.
هر چند کارت گرافیک های نسل جدید که از رابط PCI 4.0 بهره خواهند برد، هنوز معرفی نشدند، اما قابل پیش بینی است که بار دیگر پس از ارائه چیپ ست های HBM/HBM2/GDDR5X/GDDR6 تحولی عظیم در بخش حافظه و عملکرد کلی کارت گرافیک ها در راه است.
مزیت اصلی رابط جدید فقط به کارت گرافیک محدود نمی شود، به این دلیل که در حاضر کارت های موجود در بازار به خوبی از پس اجرای بازی ها بر می آیند و ذغدغه اصلی مربوط به درایوهای سالید NVMe می شود که در حال حاضر نیز سرعت بسیار خوبی ارائه می دهند و به طور حتم درایوهای مبتنی برای رابط PCI 4.0 قادر به ارائه پهنای باند و سرعت به مراتب بیشتری خواهند بود.
در حقیقت اولین موج تحول و تغییرات نسبت به رابط نسل گذشته در افزایش سرعت درایوهای سالید NVMe است که تاثیر آن به طور حتم بسیار چشم گیر خواهد بود. پس از آن با معرفی کارت گرافیک های مبتنی بر رابط جدید، باید منتظر بنچمارک ها و نتایج تست باقی ماند تا امکان اظهار نظر دقیق وجود داشته باشد.
چه زمانی رابط PCI 4.0 در دسترس کاربران خواهد بود؟
همانطور که در ابتدای متن اشاره کردیم، در خلال نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۱۹ در شهر تایپه کشور تایوان، سه کمپانی AMD، GIGABYTE و CORSAIR با مشارکت یکدیگر اقدام به معرفی محصولات مبتنی بر رابط PCI 4.0 کردند. کمپانی اینتل نیز برای رفع مسئولیت از خود به بیان این نکته اشاره کرد که وجود درایو ها و کارت های توسعه نسل چهارم PCI در حال حاضر کمکی به افزایش سرعت کامپیوتر گیمینگ نمی کند!
به این ترتیب اینتل در اقدامی که پیشتر نیز از این برند مشاهده کرده بودیم، معرفی فناوری جدید توسط AMD را بی تاثیر و بی نتیجه تلقی کرده است. چیپ ست AMD X570 اولین نمونه در جهان به شمار می رود که مادربرد های خود را به اسلات PCI 4.0 تجهیز می کنند. نمایشگاه کامپیوتکس ۲۰۱۹ میزبان مادربرد های مجهز به چیپ ست AMD X570 از برند های ASRock، ASUS، GIGABYTE و MSI بود. نکته جالب توجه مادربرد های جدید مبتنی بر چیپ ست AMD این است که برای خریداری آنها باید مبلغ بسیار هنگفتی بپردازید.
از سوی دیگر حرارت تولید شده توسط مادربرد های جدید به نسبت بالاست و از این رو شرکت های تولید کننده در محصولات میان رده و نمونه های حرفه ای از هیت سینک و فن برای خنک سازی چیپ ست X570 استفاده می کنند. نورپردازی RGB با بهره گیری از دیود های نوری نیز بخش دیگری از امکانات مادربرد های جدید به شمار می روند که در تاریخ ۷ جولای به همراه پردازنده های نسل سوم RYZEN به صورت رسمی معرفی می شوند.
البته AMD به همراه برخی از شرکای خود در نمایشگاه E3 2019 در لاس وگاس نیز حضور یافتند تا در خصوص قابلیت های جدید از جمله رابط PCI 4.0 اطلاع رسانی کنند. پردازنده های جدید RYZEN 3000 شامل پنج مدل از قیمت ۲۰۰ دلار برای مدل شش هسته ای تا مدل ۵۰۰ دلاری با تعداد ۱۲ هسته پردازشی می شود. همچنین تاریخ ۷ جولای ۲۰۱۹ زمان بسیار مناسبی برای معرفی رسمی کارت گرافیک های جدید شامل Radeon RX 5700 و Radeon RX 5700 XT به شمار می رود!
چه زمانی منتظر PCI 5.0 باشیم؟!
بله درست خواندید، نسل بعدی PCI نیز در حال آماده سازی و تست های نهایی به سر می برد و طبق آخرین اطلاعات ارائه شده، رابط PCI 5.0 در نمایشگاه CES 2022 (سه سال دیگر!) در لاس وگاس آمریکا به صورت رسمی معرفی و رونمایی می شود. رابط نسل آینده PCI از حداکثر گیگاترنسفر در هر ثانیه پشتیبانی می کند و به این ترتیب در یک مسیر به ازای هر Lane قادر به انتقال ۳۱٫۵ گیگابیت داده‌ی غیر کدگذاری شده است.
برای درک بهتر سرعت و پهنای باند PCI می توان به این مثال اشاره کرد که اگر یک کارت گرافیک مبتنی بر رابط x1 در اختیار داشته باشید و عملیات ارسال و دریافت داده ها نیز به صورت همزمان انجام شود، حداکثر پهنای باند ۸ گیگابایت بر ثانیه را دریافت می کنید. اما در صورت استفاده از کارت گرافیک مبتنی بر رابط x16 پهنای باند داده های ارسالی و دریافتی به رقم قابل توجه ۱۲۸ گیگابایت بر ثانیه افزایش می یابد.
در حال حاضر شرکت های بزرگ حوزه فناوری از جمله AMD، Intel، NVIDIA، EPSON و Silicon Labs در حال فراهم ساختن شرایط تولید محصول بر پایه رابط PCI 5.0 هستند. البته رقابت برای معرفی اولین محصولات PCI 5.0 توسط شرکت های یاد شده تا سال ۲۰۲۲ ادامه خواهد داشت.
